Boğaziçi Üniversitesi Türkçe’ye özel, ergonomik ve performans odaklı bir klavye geliştirdi. Kısacası F ve Q klavyenin yanı sıra bir de “E klavye”miz oldu.
Yapılan açıklamalara göre klavye, hızlı yazmakla birlikte; sağlık ve konfora da önem veriyor. Endüstri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç Dr. Mahmut Ekşioğlu’nun liderliğinde geliştirilen ve TÜBİTAK tarafından da desteklenen klavye, 10 parmak yazım ilkeleri göz önüne alınarak tasarlanmış. Ekşioğlu, iyi bir klavye tasarımında en önemli ölçütün harflerin klavyedeki dağılımı olduğunu belirtiyor ve ekliyor: “Harflerin parmak kapasite ve hareketlerine göre dağılımı yazım performansını artırır, bunun yanı sıra sağlık ve konfor açısından da daha rahat bir kullanım sağlar. Klavyede harf yerleşim düzeninin optimal olmaması durumunda kullanıcı, yazım performansı açısından sorun yaşayabilir. Aynı zamanda, özellikle el ve bileklerde karpal tünel sendromu, tenosinovit gibi kas-iskelet sistemi hastalıkları riski ile karşı karşıya kalınabilir. Bu hastalıklara maruz kalan kişiler hem çalışamaz duruma gelir, hem de ızdırap çekerler. Bu da ülke ekonomisi ve yaşam kalitesi açısından önem taşır.”
Klavye geliştirilirken, farklı yaş gruplarından yetişkinlerle birlikte laboratuvar ortamında çeşitli çalışmalar yürütülmüş. Her parmağın tek tek tuş basım hızı bulunarak, hız kapasiteleri tespit edilmiş. Ekşioğlu, bu süreci şöyle anlatıyor: “Parmakların ikili kombinasyonları ile ilgili deneyde ise iki tuşa ardı ardına basmak için geçen ortalama süreleri ölçtük. Ayrıca, Türkçedeki harf ve harf çiftlerinin ardışık kullanım sıklıklarını belirledik. Bu verileri geliştirdiğimiz optimizasyon modelimizde girdi olarak kullandık. Modelin çözümü ile elde ettiğimiz 152 klavye yerleşiminden en iyi üç aday klavye yerleşimini, ikisi deneysel, üç ayrı doğrulama testine tabi tuttuk ve F ve Q klavyelerle performans ve sağlık ölçütü açısından karşılaştırdık. Bu testlerden birinde sensörlerle donanmış bir çift ´hareket yakalayıcı veri eldiveni´ kullandık ve tendon hareket mesafelerini ölçtük. E klavye, tipik bir Türkçe metni, F ve Q klavyeden önemli derecede daha az tendon hareketi ile yazmayı sağladı. Tendon hareket miktarı fazlalığının el-bilek kas iskelet hastalıkları için bir risk teşkil ettiği bilinmektedir. E klavye, optimizasyon sonuçları ve Dvorak klavye tasarım ilkelerine göre karşılaştırma, tendon hareket deneyi ve yazım hızı deneylerinde F ve Q klavyeden daha başarılı bulundu.”
Ekşioğlu, F klavyenin bilimsel çalışmalardan yoksun olduğunu da belirtmiş. Ekibin geliştirdiği E klavyenin ise, deneye ve matematiğe dayanan; aynı zamanda doğrulama testleri yapılmış ilk ve tek bilimsel klavye olduğunu belirtmekte fayda var.
E klavye yaygonlaşır mı, hep birlikte göreceğiz. Ancak en azından F klavye ve Q klavye kullanmaya alışan eski nesillerin, E klavyeye geçişi zor olacaktır. Gelecekte ne olacağını da zaman gösterecektir.
Klavye teknikleriyle ilgili bir videoyu aşağıdan izleyebilirsiniz (Fragtist eğitim kurumu, iyi günler diler).