Sitelerin son takısı neden “.tr” değil de “.com.tr” şeklinde hiç düşündünüz mü? Bir şekilde hepinizin dikkatini çekmiştir. Ülkelerin websiteleri kendi alan adlarıyla, örnek verecek olursak Alman siteleri .de, İspanyol siteleri .es, Fin siteleri .fi ile bitmektedir. Hâl böyle iken bize de neden .tr yerine .com.tr kullanıyoruz sorusunu sormak düşüyor. Baştan söylemek istiyorum ki zannedilen “Amerika’nın internetini kullanıyoruz, izin vermiyorlar.” veya “Altyapımız yok.” şeklinde düşünceler yüzünden değil.
Üç şekilde alan adı kaydı yapılıyor. Global düzey alan adı (alanadı.com vb.) ikinci düzey tek alan adı modeli (alanadı.tr vb.) ve ikinci düzey alt alan adı modeli (com.tr, net.tr vb.) Türkiye, 1990’da TÜVAKA (Türkiye Üniversiteler ve Araştırma Kurumları Ağı) tarafından alınan karar doğrultusunda “ikinci düzey alt alan adı modeli”ni benimsemiş. Dolayısıyla, “alanadı.tr” biçiminde alan adı kaydı yapıl(a)mamaktadır. Şu anda ODTÜ’nin alan kaydı veren sitesi www.nic.tr ve genelkurmay’ın sitesi www.tsk.tr bilinen 2 tane .tr uzantılı web sitesi mevcut.
Bu modelin iyi ve kötü yanları var. İyi yanlardan bahsedecek olursak .gov, .edu, .org gibi sınıflandırmalar yapabiliyoruz. Bu sayede bir sitenin içeriği ve neyle ilgili olduğu konusunda fikir sahibi oluyoruz. Meslek gruplarına göre bile alt alan adı veriliyor. Kötü yanları ise uzantı açıklamalarının Türkçe olmaması ve .tr kısaltmasını İngilizce uzantılarla kullanmak zorunda kalmak. Com uzantısı her ne kadar her site türü için kullanılsa da aslında ticari siteler için üretilmiş bir alan adıdır ve “commercial” yani ticari kelimesinin ilk 3 harfinden oluşmaktadır. Türkçe karakterlerde site açamamamızı zaten biliyorsunuz.
Peki .tr alan kullanılırsa bize .com.tr muhabbetinin bitmesi dışında ne gibi faydaları olur ? Mesela, .tr alan adı kısa olduğu için kullanıcılara yazım kolaylığı sağlar. Adres satırına yazılan internet adresinin kısa olması arama motorları tarafından yapılan aramalarda ilgili site verilerinin toplanmasını kolaylaştırır. Diğer ülke uzantılarında olduğu gibi hem Türk firmaları hem de yetkilendirilecek diğer yabancı firmalar tarafından satılabilir. İlgili satış ülkemize döviz girişi kazandırır. .tr uzantısının bizi temsil etmesiyle ülkemizin adının yaygınlaşmasını da sağlar.
Benzer bir tartışmaya İngiliz forumlarında da rastladım. İngiliz siteleri de dikkatinizi çektiyse .co.uk şeklinde bitiyor. İngiltere tek ülke değil. Japonya, Kore, Israil, Hindistan gibi ülkelerde bunu kullanıyor. Ama onlar da çok ciddiye almıyorlar anlaşılan. Bir ara bu konu üzerine gidileceği ve sadece .tr alan adının kullanılacağı söylense de şu an için bir değişiklik yok. Siz bunu dert etmeyin ve diğerleri yapıyor biz yapamıyoruz diye kendinizi değersiz hissetmeyin. Bir sitenin kalitesi, içeriği, güncelliği ve özgür olması bazen daha önemlidir.
YAZAN: Alp Pektaş